Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed

Markestenen

Markestenen

In de 13e eeuw kregen de Marken duidelijk vorm en organisatie. De bevolkingstoename bracht het gevaar mee dat de uitgestrekte velden, bossen en vennen rond de dorpen niet meer in voldoende mate beschikbaar zouden blijven voor iedereen. Daarom ontstonden door de samenwerkende boeren marke- organisaties, grenzen werden vastgesteld, er werden regels opgesteld voor het gebruik van het gemeenschappelijke  gebied, willekeuren, ook wel wilkers genoemd. Grenzen  werden bepaald door natuurlijke grenzen en door palen of grote stenen. Dat grenzen soms ook aanleiding waren voor conflicten blijkt uit vele voorbeelden en sagen.

markesteen

Markesteen aan de Dorpstraat 22 in Noord-Sleen waarop vroeger de voorzitter van de Boermarke de dorpelingen toesprak.

Markestenen

Later hebben landmeters grensstenen geplaatst, om ruzies te voorkomen, dit soms tot grote woede van degenen die dachten dat de grens toch ergens anders lag. De grenzen werden toch gerespecteerd omdat het een stukje rust gaf. Volmachten , het bestuur van de Boermarken, controleerden regelmatig deze grenzen samen met de jonge zonen van de boeren. Dat controleren was nodig omdat sommige boeren de neiging hadden de wat lichtere grensstenen weg te ploegen richting de buurman. Het verhaal wil dat bij belangrijke grenspunten de zonen een flinke draai om de oren kregen opdat zij nooit zouden vergeten waar dat belangrijke punt was gelegen. Of dit verhaal op waarheid berust, is nooit bewezen.

Markestenen zijn nog op veel plaatsen te vinden in Drenthe. Soms worden door Boermarken stenen geplaatst waar ze ooit hebben gelegen maar waar ze door onduidelijke oorzaken zijn verdwenen. Mooie voorbeelden van deze markestenen zie je overal in de provincie. De 4 markensteen aan de weg van Anderen naar Anloo is zo’n markant punt. Deze steen is op een hoekje grond naast genoemde weg aangebracht toen de ruilverkaveling werd voltooid. Deze 4 markensteen ligt precies op de grens van de Boermarken: Eext, Anderen ,Gasteren en Anloo.  Markesstenen behoren tot het culturele erfgoed van Drenthe.